De cognitieve test - solliciteren bij de politie

12 november 2019

Een moeilijk onderdeel van de nationale politietest heet de cognitieve test. De politietest is
een procedure om als politiemedewerker te mogen gaan werken. Het is de bedoeling dat je
op elk van de onderdelen, dus ook op de cognitieve test een voldoende scoort. Een goede
agent voldoet namelijk aan veel verschillende eisen. Hij kan omgaan met verschillende types
mensen, kan een begrijpelijk rapport opstellen, en verkeert in goede lichamelijke en
geestelijke gezondheid. De procedure om tot het korps toe te treden kan wel een half jaar in
beslag nemen. Eerst maak je kennis met het beroep en kom je erachter of jouw motivatie
sterk genoeg is. Tijdens drie selectiedagen voer je verschillende tests uit die je conditie, je
verstandelijke capaciteiten en je psychologische gesteldheid in kaart brengen. Als je op alle
onderdelen goed scoort, kun je een eindgesprek krijgen, en na een medische keuring en
screening tot de dienst toetreden. In deze tekst bespreken we de cognitieve test en een paar
onderdelen die vaak als moeilijk worden ervaren.

Inhoudsopgave


De cognitieve test – wat je kan verwachten

Een belangrijk onderdeel van de politietest is de cognitieve test. De cognitieve test isbedoeld om jouw niveau van intelligentie te kunnen inschatten. Bij de cognitieve test horen
verschillende onderdelen, die elk jouw gevoel voor logica en inzicht nagaan. Je maakt de test
op de politieacademie op een computer, waarvoor je beperkte tijd hebt. Elk van de drie
onderdelen van de cognitieve test begint met een voorbeeldvraag, zodat je kunt zien wat de
bedoeling van het onderdeel is. In de cognitieve test vind je de volgende onderdelen.

  • Letterpatronen – bij dit onderdeel van de cognitieve test zie je een aantal reeksen
    letters, waarin je een patroon kunt ontdekken. Vind dit patroon en laten merken dat
    dat je gelukt is door een extra reeks in te vullen.
  • Woordrelaties – bij het onderdeel woordrelaties van de cognitieve test moet je het
    verband tussen verschillende woorden zien te vinden. De woorden “kip” en “mus”
    hebben bijvoorbeeld als overeenkomst dat het allebei vogels zijn. Je kiest het juiste
    antwoord uit een reeks van vijf mogelijke antwoorden.
  • Cijferpatronen – het laatste onderdeel van de cognitieve test gaat over
    cijferpatronen. Je krijgt hierbij korte cijferreeksen te zien, waar ook weer een patroon
    in te herkennen valt. Vul de laatste reeks zelf aan om te laten merken dat je het
    patroon door hebt.

Hoe je je kunt voorbereiden op de cognitieve test

Een van de lastigste onderdelen van de politietest is voor veel mensen de cognitieve test.
Een belangrijke reden dat veel mensen op deze test afvallen, is dat ze niet weten hoe je de
test thuis kunt voorbereiden. Een sporttest en het eindgesprek (het sollicitatiegesprek), die
kan je thuis nog wel voorbereiden. Maar intelligentie heb je of heb je niet, toch? Dat is niet
helemaal waar. Omdat de vorm van elke cognitieve test bij de politie hetzelfde is, kan je
deze test wel degelijk thuis voorbereiden. Houd daarbij de volgende tips in je hoofd.

  • Zorg dat je zo min mogelijk stress hebt. Stress is fataal voor je prestaties bij een toets.
    Misschien loop je de praktijkopdrachten van de selectiedagen fluitend door, maar
    schiet je juist in de stress bij cognitieve test en andere schriftelijke toetsen. Zorg
    daarom dat je goed slaapt, niet te veel koffie drinkt, en voldoende ontspant voordat
    je de test gaat maken. Maar het beste medicijn tegen stress is veel voorbereiding
    uitvoeren. Maak daarom zoveel mogelijk oefentoetsen die je online vindt!
  • Ken het alfabet. Dit klinkt als een flauwe tip, maar bij het onderdeel letterreeksen,
    één van de drie onderdelen van de cognitieve test, is een goede beheersing van het
    alfabet een heel groot voordeel. Zorg daarom dat je het alfabet van voor naar
    achteren (en liefst ook van achter naar voor) perfect kent. Daardoor zul je veel
    sneller in staat zijn om bij de cognitieve test direct de goede letters te vinden.
  • Maak online logische puzzels. Logische puzzels help je om woord- en cijferrelaties te
    vinden en te benoemen. Hoe meer logische puzzels je van tevoren maakt, hoe sneller
    je de verhoudingen tussen twee woorden of een cijferreeks zult zien. Bij het
    woordrelaties onderdeel van de cognitieve test zie je dan direct of het gaat om een
    verschil in verhouding, een tegenstelling, of een gemeenschappelijk verband tussen
    twee woorden. Er zijn maar een beperkt aantal relaties tussen twee
    woorden mogelijk. Als je tevoren een flink aantal van deze logische woordpuzzels
    (die ook wel analogieën) worden genoemd doorwerkt, dan heb je ze allemaal gezien.
    Een heel groot deel van de cognitieve test zal je dan bekend voorkomen.

De oriëntatiedag

De eerste selectiedag van de politietest duurt een halve dag, en bestaat uit een programma
dat Bewust Blauw heet. Het doel van het programma is om jouw motivaties voor je
sollicitatie te onderzoeken, en te kijken of jij een realistische verwachting van het beroep
hebt. Bij het programma Bewust Blauw neem je in een groep van zo'n 8 tot 15 kandidaten
samen stellingen door. Daarbij kan je erachter komen dat je al een uitstekend idee hebt van
hoe de beroepspraktijk in elkaar zit. Of juist dat het beroep toch anders is dan je in eerste
instantie dacht. Ook gaan jullie oefenen met het optreden als agent. Jullie doen voor hoe
jullie een ingewikkelde situatie op straat zouden oplossen. De rest van de groep mag daar
commentaar op leveren, en samen bespreken jullie wat een goede grondhouding is voor een
agent.

Tijdens de eerste selectiedag krijg je de gelegenheid om vragen te stellen aan de aanwezige
politiemedewerkers. Die zullen jou ook confronteren met je motivatie, en je erop wijzen fat
het beroep van agent gevolgen heeft die andere beroepen niet hebben. Je moet er
bijvoorbeeld rekening mee houden dat agenten altijd een neutrale uitstraling moeten
hebben. Tekenen van geloof en zichtbare lichaamsversieringen, zoals piercings en tattoos,

zijn bijvoorbeeld niet toestaan. Ook kan het toetreden tot het korps gevolgen hebben voor
jouw sociale leven. Wat vind je familie en je vrienden er bijvoorbeeld van dat je agent wil
worden? Het programma Bewust Blauw geeft je nieuwe inzichten en helpt je om na te gaan
of jij de juiste keuze maakt door bij de politie te solliciteren.

De test met de persoonlijkheidsvragenlijst

Deze vragenlijst geeft een beeld van wie jij bent als persoon, en hoe jij denkt, handelt en
samenwerkt. Het is belangrijk hierbij om te weten dat er geen goede of foute antwoorden
zijn. De politie wil met deze test een eerlijk beeld krijgen van jouw sterktes en zwaktes.


Daarom is het bij deze test van groot belang dat je eerlijk antwoord geeft op de vragen. Een
deel van deze persoonlijkheidstest heeft een typische vorm, die er op neerkomt dat je
telkens de keuze maakt tussen twee stellingen. Een typische vraag van dit onderdeel luidt als
volgt: “In welk van deze uitspraken herken je het meest: ‘Ik raak snel verontrust’ of ‘Ik werk
volgens een opgezet schema’?”. De persoonlijkheidsvragentest bestaat voor een groot deel
uit dit soort vragen. Veel kandidaten vinden deze tekst test langdradig, omdat er veel
herhaling in lijkt te zitten. Toch is het van belang dat je bij elke vraag zo goed mogelijk
antwoord geeft op welke stelling bij jou het beste past. Des te completer wordt het beeld
dat jouw (hopelijk toekomstige) werkgever van jou krijgt.

De politietest Deel B

Politietest Deel B vindt plaats op de derde selectiedag op de Politieacademie in Amsterdam
of Apeldoorn. Net als de tweede selectiedag bestaat het programma weer uit drie
onderdelen. Terwijl op de vorige selectiedag jouw competenties en vaardigheden getest
werden, komt nu je persoonlijkheid aan de beurt. Om een goede agent te worden is het van
belang dat je snel kunt handelen in crisissituaties en dat je kalm blijft. Ook heb je een
bepaald overwicht op andere mensen nodig. Tijdens de politietest Deel B krijg jij de
gelegenheid om aan de examinatoren te demonstreren dat dit je goed afgaat. De politietest
Deel B duurt een hele dag.

Het eerste onderdeel van de dag is het invullen van een vragenlijst. Deze vragenlijst is
bedoeld om inzicht te krijgen in jouw persoonlijkheid en jouw eigenschappen. De vragenlijst
beantwoord je op een computer. Je kiest telkens uit twee stellingen, die allebei iets zeggen
over jouw persoon. Je kiest de stelling die volgens jou het beste bij je past. Bijvoorbeeld: “ik
werk liever aan een bureau dan op straat” of “ik werk liever in mijn eentje dan in een team”.
Er zijn veel van dit soort stellingen, die vaak veel op elkaar lijken. Toch is het belangrijk dat jij
zo goed mogelijk antwoord geeft en telkens kiest voor de stelling die jou het meeste
aanspreekt.

Het tweede dagonderdeel van de politietest Deel B is een gesprek met een psycholoog. Ditgesprek duurt ongeveer een uur, waarin je veel over jezelf zal vertellen. De psycholoog isextra geïnteresseerd in de ingewikkelde of ingrijpende gebeurtenissen die jij in je leven hebtmeegemaakt. Je moet uitleggen hoe je je daarbij voelde, hoe je hebt gehandeld, en wat deuitkomst van de gebeurtenis was. Zo krijgt de psycholoog een inzicht in hoe jij handelt in dit soort situaties. Het laatste onderdeel van de dag is een rollenspel, waarbij je in een praktijksituatie als agent moet ingrijpen. Er zijn ervaren acteurs aanwezig, die de rol van een burger spelen. Zij kunnen zich voordoen als het slachtoffer van een beroving, als een relschopper of als een dronken persoon. Het is voor jou de uitdaging om deze personen te helpen of tot de orde roepen. Dat
doe je door middel van je natuurlijke overwicht, het gebruik van je stem en je lichaamshouding, en het stellen van grenzen. Bedenk goed of je elk van deze personen moet kalmeren, moet vragen om weg te gaan of juist moet aanhouden.

De laatste keuringen

Na de selectiedagen vinden er nog drie toetsmomenten plaats, die ook weer bedoeld zijn om
te kijken of jij geschikt bent. Na de selectiedagen word je uitgenodigd voor een eindgesprek,
wat neerkomt op een sollicitatiegesprek. Hierbij worden je motivatie en vaardigheden
nogmaals bevraagd, en spreken jullie jouw toetsresultaten van de cognitieve test en de
andere toetsen door. Een ander onderdeel is een presentatie, waar je 10 minuten voor hebt.
Daarin vertel je wie je bent en bewijs je dat jij de kernwaarden van de politie deelt. Dit
eindgesprek kan aflopen met een intentie tot aanstelling. Hiermee geeft de politie aan dat ze
jou in dienst willen nemen, als je de allerlaatste testen goed doorkomt.

De allerlaatste testen zijn een medisch onderzoek en een screening. Bij het medisch
onderzoek wordt je door een arts en diens assistent op verschillende lichamelijke functies
getest. Ook moet je gegevens invullen over je medische voorgeschiedenis en je
medicijngebruik. De arts controleert onder andere je zintuigen en de werking van je organen
en ledematen. Het gaat hier om een onafhankelijke arts, die na afloop van het medisch
onderzoek de rapportage deelt met jou en met de politie. Hierna start de politie een
screening waarbij je achtergrond en je persoonlijke leven worden bekeken. Ze bekijken
onder andere of je schulden hebt en of je een crimineel verleden hebt. Ook de mensen met
wie je veel omgaat, zoals familie en nabije vrienden, worden gecontroleerd. Als iemand in
jouw sociale kring een strafblad bezit, kan dat gevolgen hebben voor jouw kansen bij de
sollicitatie. Je krijgt tijdens de screening ook een keer een huisbezoek, zodat de politie een
beeld kan krijgen van jouw persoonlijke leven en woonsituatie. Slaag je voor deze laatste
drie testen, dan kan je zeer waarschijnlijk aan de slag als politiemedewerker.

Nog meer oefenen
Wil je nog meer oefenen? Doe dan de Politietest Coaching. Met de Politietest Coaching kun je tegen een vergoeding levenslang veel gebruikte onderdelen van een IQ test onbeperkt oefenen. Op die manier zorg je er voor dat je beter presteert op een assessment en je zult hoger scoren voor een IQ test en de andere onderdelen. Klik hier om verder te gaan